kül

is. Yanmış şeylərdən qalan boz-qara rəngli toz. Külü atmaq. Külü təmizləmək. – Bir soyuq kül o yerdə qaldı nişan: Onu da yel sovurdu sağ və sola. A. S.. Usta Zeynal çubuğu çəkib külünü boşaltdı və durdu ayağa. . C. M.. <Dərviş:> Ocağın alovu sönüb tamam olurdu, qıraqlardakı atəşləri kül yavaş-yavaş . . bürüyürdü. A. D.. Kül olmaq – bütünlüklə yanmaq, yanıb qurtarmaq, külə dönmək. Odunlar kül oldu. Cəsarət gərəkdir ilk sevənlərə; Yalandı kül olmaq, yalandı yanmaq! M. Araz. Kül suyu k. t. – bitkiləri dezinfeksiya etmək üçün suda həll olunmuş kül.

◊ Kül başına! (gözünə!) dan. – qarğış, danlaq və təkfir ifadəsi. Kül başına, gözəl fərə, beçə də səni bəyənmir. (Ata. sözü). <Tağı qızı:> Pah, kül başına! Mənim evimdə qoca nə gəzir? M. S. O.. <Şahsənəm:> Belə kül molla başına! S. S. A.. Kül etmək (eləmək) – puç etmək, məhv etmək, axırına çıxmaq. Var-dövləti kül etmək. // məc. Mənada. Məni kül elədi elin dilləri. Aşıq Məmməd. Külə dönmək – 1) yanıb qurtarmaq, kül olmaq. Kömürlər külə döndü. Ağaclar yanıb külə döndü. – Neçin onun bu eyvanı; Yanıb soyuq külə döndü? S. V.. // məc. Yox olmaq, məhv olmaq. Külə dönsün köləlik alışan bu səhərdə. R. Rza; 2) məc. çox əziyyət çəkmək, həddindən artıq əzab çəkmək. Ana yetimləri böyütdükcə külə döndü. – Axı bu torpaqda doğulmuşam mən; Vətən həsrətilə külə dönmüşəm. B. V.. Külü göyə sovrulmaq – tamam məhv edilmək, axırına çıxılmaq. Qoy düşmən ah çəksin, külü göyə sovrulub. . Ə. Vəl.. Külünü göyə sovurmaq – tamamilə məhv etmək, axırına çıxmaq. Gələndə düşmənlə süngü-süngüyə; Bir nərən sovurur külünü göyə. S. V.. Başına kül (olsun)! – bax baş. Gözə kül üfürmək – bax göz.